Diş eti çekilmesi, diş eti dokunuzda ortaya çıkan bir problemdir. Diş eti dokusunun bulunduğu konumdan daha aşağıya doğru çekilmesi sonucunda diş köklerinin açığa çıkmasına neden olan durumdur. Diş etinin çekilmesi, ağızda bulunan diş eti dokusunun dişlerden çekilmesi ve diş köklerini açığa çıkarması anlamına gelir. Hatalı diş fırçalama, çok fazla sigara tüketme ve genetik durumlar dahil olmak üzere pek çok farklı durumdan kaynaklanabilir.
Diş eti çekilmesinin tedavisi için etken olan neden tespit edilmeli ve bu duruma göre tedavi şekli belirlenmelidir. Dişeti çekilmesi tedavisinde bazen sadece diştaşı temizliği dahi yeterli olabilirken bazı durumlarda dişeti operasyonlarının yapılması gerekebilir. Dişeti çekilmelerinin ilaç ile ya da doğal kürler ile tedavisi mümkün değildir. İlaçlar ya da doğal kürler sadece tedaviye ek olarak hastaya tavsiye edilebilir.
Farklı sebeplere bağlı dişeti çekilmesi durumları
12 Soruda Dişeti Çekilmesi ve Tedavisi
1) Diş Eti Çekilmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Kronik periodontitis adı verdiğimiz dişeti iltihaplanmaları ve dişler etrafında bulunan kemiğin erimesi nedeni ile meydana gelmiş olan diş etinin çekilmesi tamamen ortadan kaldırmak ve dişetlerinin eski konumuna geri getirilmesi maalesef ki mümkün değildir. Ancak bu durumlarda dişeti tedavileri ile bu ilerleyişin, dişeti çekilmelerinin ve kemik erimelerinin durdurulması diş kayıplarının önüne geçebilmek için dişeti tedavilerinin yapılması şarttır. Bu durumlarda yapılan tedaviler, diştaşı temizlikleri, kök yüzeyi düzleştirmeleri ve eğer gerekli ise flep operasyonlarıdır. Bu tedavi yöntemleriyle dişeti çekilmeleri durumunun sadece daha kötüye gitmesine engel olunabilir.
Kronik periodontitis tablosuna bağlı dişeti çekilmesi durumu
Bunların dışında kronik periodontitis tablosu haricinde, birçok nedene bağlı olarak dişeti çekilmeleri meydana gelebilir. Uzun frenulum bağlantıları, travmatik (sert) diş fırçalamaları, dişeti fenotipinin ince olması gibi durumlarda çoğunlukla dişeti çekilmeleri tedavi edilebilir ve açıkta olan kök yüzeyleri kapatılabilir. Bu durumlarda yapılan tedaviler ise hastanın durumuna göre serbest dişeti grefti operasyonları ya da bağ dokusu grefti operasyonlarıdır. Bu operasyonlar, hastanın kendi damağından dişetinin alınıp çekilmenin olduğu bölgeye yerleştirilmesi şeklinde gerçekleştirilir.
Serbest dişeti grefti operasyonu ile dişeti çekilmesi tedavisi
Kronik periodontitis ve ince dişeti fenotipi nedeni ile meydana gelmiş dişeti çekilmesinin serbest dişeti grefti operasyonu ile tedavisi
Hatalı ve sert diş fırçalamaya bağlı olarak meydana gelen dişeti çekilmesinin bağ dokusu grefti operasyonu ile tedavi edilmesi
Diş eti çekilmesi dişlerinizi çürüklere karşı savunmasız hale getirir. Açıkta olan kök yüzeyleri aynı zamanda hastalarımızın hassasiyet sorunları yaşamasına da neden olmaktadır. Dişeti çekilmelerine dikkat etmemeniz durumunda diş sağlığınızı tamamen riske atabilirsiniz. Durum ilerledikçe diş kayıpları dahi meydana gelebilir.
2) Diş eti çekilmesi kaç yaşında başlar?
Genetik faktörler ve diğer dış sağlığı problemleri gibi etkenlerin varlığı sebebiyle diş eti çekilmesinin başladığı yaşı net olarak tespit etmek mümkün değildir. Diş eti çekilmesi farklı etkenlere bağlı olarak her yaştan kişide görülebilir. Özellikle 65 yaş üstü kişilerde diş eti çekilmesinin görülme olasılığı çok daha yüksektir.
Diş etinin çekilmesi konusunda kişinin sağlık geçmişini iyi düşünmek gerekir. Kişide periodontal hastalıklar mevcutsa bu rahatsızlığın görülme ihtimali yüksektir. Nikotin sakızı kullanımı, dudağa veya dile piercing yaptırma ve hatalı diş fırçalama durumları problemin erkenden ortaya çıkmasına neden olabilirler.
3) Diş eti çekilmesi neden kaynaklanır?
Diş etinin çekilmesi birbirinden farklı nedenlerden ötürü ortaya çıkabilir. Genel olarak sert bir biçimde diş fırçalamak en yaygın nedendir. Dişlerde plak ve tartar oluşumu veya diğer periodontal hastalıklar diş eti çekilmesine sebebiyet verebilirler. Diş eti dokunuzda yaralanmalar varsa bu problemle karşılaşabilirsiniz.
Çoğu durumda ise ağız hijyenine dikkat etmemek diş eti çekilmesinin ortaya çıkışını kolaylaştırır. Genelde insanların diş eti dokuları ince olduğundan diş eti çekilmesinin görülme sıklığı oldukça yaygındır. Durum ne olursa olsun ağız sağlığınız için diş eti çekilmesini zamanında fark etmeli ve tedavi olmalısınız.
4) Diş eti çekilmesi nasıl düzeltilir?
Diş eti çekilmesi, ağız sağlığınızı kontrol ettirmek için diş hekimine gittiğinizde kolayca fark edilir. Diş hekimleri “periodontal sond” adı verilen özel bir alete sahiptirler. Söz konusu alet her dişte yer alan diş eti çekilmesi miktarını ölçmeye yarar. Böylece rahatsızlığın tam olarak tanımlanmasını sağlayabilirsiniz.
Diş eti çekilmesinin olduğu bölgelerde kemik kaybı oldukça yaygındır. Diş hekiminiz periodontal cepler adı verilen noktaları ölçebilir. Sağlıklı olan 1-3 milimetre aralığındadır. 4 milimetre söz konusuysa diş etinde iltihap var demektir. 5 milimetre ve üzeri değerler ise periodontal hastalığın belirtisidir.
Dişeti hastalığına bağlı olarak dişeti çekilmesi ve kemik kayıplarının tedavisi
Diş etinin çekilmesi için uygulanacak tedavi büyük ölçüde probleme sebebiyet veren duruma bağlıdır. Diş etinin çekilmesi hafif düzeydeyse basit diş taşı temizlikeri ve küretaj (kök yüzeyi düzleştirme) tedavileri ile sorunun üstesinden gelebilmek mümkündür.. Ancak ilerleme söz konusuysa dişeti ameliyatları (flep operasyonları) olarak adlandırılan cerrahi müdahaleler gerekebilir. Eğer hastamızın dişetlerinde çekilmeler ile birlikte şişlikler, ağrılar mevcut ise, hastaya antibiyotik reçete edilebilir. Diş eti çekilmesi sorununun düzeltilmesi için genel olarak önce etken tespit edilir ve bu etkene bağlı olarak tedavi seçeneği belirlenir.
5) Diş eti çekilmesi için hangi ilaç kullanılır?
Dişeti çekilmelerinin sadece ilaç ile tedavisi mümkün değildir. Hatta çoğu zaman ilaç tedavisine gerek dahi duyulmaz. Sadece dişetlerinde yoğun enfeksiyon, şişlikler ve ağrılar mevcut ise klinikte yapılacak olan dişeti tedavisine ek olarak ilaçlar reçete edilebilir. Bu ilaçlar çoğunlukla antibiyotiklerdir ve ilgili antibiyotikler,
diş eti rahatsızlığına sebebiyet veren zararlı bakterilerin ağız ortamından uzaklaştırılmasını sağlar.
Bazı durumlarda ise diş eti hastalığından kurtulabilmek için diş etlerinin altına antibiyotik içeren malzemeler yerleştirilebilir. Bu malzemeler, ağızdan alınan antibiyotiklerin aksine lokal olarak sadece o bölgede etkili olan antibiyotiklerdir. Ancak söylemek de fayda var ki, bu malzemeler de tek başına dişeti çekilmesini tedavi etmeye yetmez, yapılacak olan dişeti tedavisine yardımcı olarak kullanılır.
Ayrıca, diş hekiminiz uygun görürse gargara türü ilaçlar kullanmanızı önerebilir. Gargaralar içerisinde zararlı bakterileri öldürecek ajanlar bulundurur ve dişeti tedavilerinde yardımcı olarak kullanılabilir. Gargarayı tedaviniz sürecinde düzenli olarak kullanmanız gerekir. Ancak gargaraları çok uzun süre ve sık sık kullanmak ağız içerisinde zararlı bakterileri öldürebileceği gibi yararlı bakterileri de öldürmektedir ve bu durum ağız içerisinde mantar gibi fırsatçı enfeksiyonlara neden olabilmektedir. Bu yüzden hekiminizin önerdiği süre boyunca ve sıklıkta gargaralarınızı kullanmalısınız.
6) Diş eti çekilmesi ameliyatı gerekli mi?
Dişeti çekilmelerinin tedavisinde temelde 3 farklı ameliyattan söz edilebilir. Bir tanesi flep operasyonları şeklinde adlandırılan kronik periodontitis (ileri seviye dişeti iltihaplanmalarının görüldüğü dişeti rahatsızlığı) tablosunda uygulanan dişeti ameliyatları iken diğerleri serbest dişeti grefti ve bağ dokusu grefti operasyonlarıdır. Bu operasyonlar ise, dişeti çekilmelerinin damaktan alınan dişeti dokusu ile kapatılmasını hedefleyen operasyonlardır. Hangi operasyonun sizin için uygun olduğuna dişeti uzmanınız karar verecektir.
Damaktan dişetinin alınıp serbest dişeti grefti operasyonu ile dişeti çekilmelerinin tedavisi
Ameliyat sonrasında iyileşme süreciniz, nasıl bir tedavi ve operasyon uygulandığına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Genel olarak diş eti çekilmesi ameliyatı yaptıran kişiler yaklaşık bir hafta sonra dikişlerini aldırır ve yaraları iyileşerek normal yaşantılarına devam edebilirler.
7) Tuzlu su diş eti çekilmesine iyi gelir mi?
Tuzlu suyun genel olarak pek çok ağız sağlığı problemine iyi geldiği düşünülür. Bir bardak suyun içerisine tuz koyup karıştırılarak hazırlanabilecek tuzlu suyla gargara yapabilirsiniz. Tuzlu suyla yapılacak gargara diş etinin çekilmesinden kaynaklanan ağrıların azalmasına yardımcı olabilir.
Bununla birlikte tuzlu suyla gargara yaparken çok dikkatli olmalısınız. Ağzınızda yara veya iltihaplı bir bölge varsa canınız çok yanabilir. Tuzlu su yerine ağız gargarası ilaçlarını kullanmanız daha doğru olabilir. Eğer ağız sağlığınız konusunda durumunuzun ne olduğunu tam olarak bilmiyorsanız tuzlu su kullanmamalısınız.
8) Diş eti çekilmesini önlemek için ne yapmalı?
Genetik açıdan diş eti dokunuz ince yapılıysa diş eti çekilmesini önlemekte epey bir zorlanırsınız. Diş sağlığınızı kontrol altında tutmak istiyorsanız uygun diş eti bakımını önemsemelisiniz. Böylece enfeksiyona bağlı olarak gelişebilecek diş eti çekilmesi riskine büyük oranda engel olabilirsiniz.
- Doğru diş macununu kullanarak dişlerinizi günde iki kez fırçalamalısınız.
- Diş fırçası seçerken orta sertlikte olanları tercih etmeye özen göstermelisiniz. Yumuşak fırçalar dişlerinizi tam olarak temizleyemeyecek iken, sert fırçalar ise dişetlerinizde çekilmelere neden olacaktır.
- Günde bir kez diş ipi ya da arayüz fırçası kullanarak dişeti sağlığınızı korumayaçalışmalısınız.
- Ağızda, dişeti hastalıklarına neden olabilecek bakterileri yok etmek için hekiminizin önerdiği yönergelere göre gargara kullanmalısınız.
- Diş ve dişeti sağlığınız için diş hekiminizin tavsiyelerine olabildiğince uymalısınız.
Diş etinin çekilmesi problemleriyle başetmek durumunda kalmak istemiyorsanız sigara kullanımından uzak durmalısınız. Buna nikotin sakızları dahildir. Zaman içerisinde dişlerinizde oluşacak problemler diş eti çekilmesini tetikleyebilirler. Diş eti çekilmesi problemine sahip olduğunuzu düşünüyorsanız en kısa sürede bir diş hekimine danışmalısınız.
9) Diş eti çekilmesi evde nasıl tedavi edilir?
Diş eti çekilmesinin en belirgin yanı diş köklerinde çürümelere neden olması, dişlerde hassasiyet problemlerine sebebiyet vermesidir. Diş etinde ağrı veya rahatsızlık olabilir. Sıcağa, soğuğa veya tatlılara karşı aşırı hassasiyet söz konusudur. Dişlerinizi fırçalarken hassasiyetle karşılaşabilirsiniz. Dişlerinizi temizlerken duyduğunuz rahatsızlık sizi tedirgin edebilir.
Diş eti çekilmesinin evde tedavi edilmeye çalışılması pek doğru bir yaklaşım değildir. Mutlaka bir diş hekimine başvurularak durumun ne olduğu detaylıca öğrenilmelidir. Ardından oluşturulacak tedavi planına sadık kalınmalıdır. Evde yapabileceğimiz tek şey iyi bir ağız hijyeni sağlayarak dişeti çekilmelerini meydana gelmeden önlemektir. Bunun en iyi yolu ise dişlerimizi günde iki kez fırçalamak ve ara yüz temizliklerimizi ihmal etmemektir. Diş etinin çekilmesiyle karşı karşıyaysanız ağrı hissetmeniz olasıdır. Bunun sebebi diş köklerinin dişeti tarafından korunmuyor olup açıkta olmasıdır. Ortaya çıkan ağrıyı dindirebilmek için florür vernik kullanabilirsiniz. Ayrıca hassasiyet önleme konusunda başarılı olan diş macunlarına başvurabilirsiniz.
10) Diş eti çekilmesi için en iyi diş macunu hangisi?
Diş eti çekilmesi problemi yaşıyorsanız hassasiyet önleyici veya duyarsızlaştırıcı diş macunu kullanmanız gerekir. Bu tür bir diş macunu kullandığınızda ağrıları ve sızıları bir miktar olsun ortadan kaldırabilirsiniz.
Diş macunu için alışveriş yapmaya çıktığınızda “hassas dişler” için etiketine sahip olan diş macunlarına bakarak seçeneklerinizi daraltabilirsiniz. Hassas dişler için olan diş macunlarında genelde potasyum nitrat veya stronsiyum klorür yer alır.
Hassas dişler için olan diş macununu kullanmaya başladıktan sonra ağrılarınızda azalma olmazsa alternatiflere bakabilirsiniz.
Yine de belirtmek gerekir ki, dişeti çekilmesi problemleri sadece diş macunu ya da gargaralar ile üstesinden gelinebilecek problemler değildir. Mutlaka diş hekiminize muayene olup dişeti çekilmesi nedenini öğrenmeli ve tedavileriniz hakkında bilgi almalısınız. Evde yapacağınız bakımlar, kullanacağınız diş macunu ya da gargaralar diş hekiminizin uygulayacağı tedaviye yardımcı olacak unsurlardır.
11) Diş eti çekilmesi kendiliğinden düzelir mi?
Dişeti çekilmesi problemleri kendiliğinden düzelmesi mümkün olmayan problemlerdir. Eğer kronik periodontitis dediğimiz dişetlerinizin iltihaplanmalarına bağlı olarak dişeti çekilmeleri durumu mevcut ise, kullanacağınız antibiyotikler ya da gargaralar ile geçici bir çözüm sağlayabilirsiniz ancak diş hekiminiz tarafından dişeti tedavileriniz tamamlanmadığı sürece mevcut dişeti problemleriniz nüks edecektir. Kronik periodontitis tablosu dışında, dişetlerinizin ince olmasına bağlı olarak ya da uzun frenulumlara bağlı olarak dişeti çekilmeleri durumu yaşıyorsanız eğer antibiyotik ya da gargaraların bu dişeti çekilmesi tablosuna herhangi bir yararı olmayacaktır. Sonuç olarak diş eti çekilmesinin kendiliğinden düzelmesini beklemek yerine en kısa sürede bir diş hekimine gitmelisiniz. Hekiminizin size sunacağı öneriler doğrultusunda ilerlemelisiniz. Doğru diş macunlarını kullanmaya başlamalı ve doğru şekilde dişlerinizi fırçalamayı öğrenmelisiniz. Böylece dişlerinizdeki ağrılara ve sızılara engel olabilirsiniz.
12) Diş eti çekilmesine bitkisel ne iyi gelir?
Her ne kadar bitkisel tedaviler tam bir tedavi sağlayamayacak olsa da birçok durumda diş hekimleri, diş eti çekilmesi yaşayan hastalarına bitkisel bir takım önerilerde bulunabilir. Bu öneriler diş eti çekilmesini tamamen ortadan kaldırmazlar. Sadece durumun daha kötüye gitmesine engel olurlar. Papatyayla gargara yapmak veya kekik kullanarak diş fırçalama bunlardan bazılarıdır.
- Papatya – Bir fincanlık su kaynatarak kaynamış suyun içerisine 2-3 çay kaşığı papatya eklemelisiniz. 10 dakika bekledikten sonra fincandaki suyu süzmelisiniz. Suyu yemeklerden sonra gargara yapmak için kullanabilirsiniz.
- Kekik – Bir bardak su ile bir miktar kekiği karıştırarak kaynatmalısınız. Daha sonra soğumasını beklemelisiniz. Elde ettiğiniz suyu dişlerinizi fırçalarken kullanmanız gerekir. Günde 2 kez kullanmak yeterli olabilir.
- Meyan Kökü – Meyan kökünü çayınıza koyarak tüketebilirsiniz. Ancak meyan kökü kullandıysanız şeker kullanmamalısınız. Ayrıca çok fazla tüketmemeniz gerekir. Günde 3 bardak çay için meyan kökü kullanabilirsiniz.
- Yeşil Çay – Yeşil çayı normal çay gibi tüketeceğinizi düşünmemelisiniz. Bunun yerine ılımış yeşil çay ile gargara yapmanız gerekir. Çayın çok sıcak olmamasına özen göstermelisiniz. Çok sıcak olursa daha fazla sızı hissedebilirsiniz.
- Nane – Nane bakterilerle mücadele etmek için destek amacıyla kullanılır. Bir fincan kaynamış suyun içerisine 1-2 çay kaşığı kuru nane eklemelisiniz. Karışımı çay olarak tüketebilir veya karışımla gargara yapabilirsiniz.
Diş etinin çekilmesine yönelik hangi bitkisel çözümü kullanmayı tercih ederseniz edin bunu hekim kontrolünde yapmanız gerekir. Herhangi bir bitkiye karşı alerjiniz varsa veya diş eti çekilmesinin sebebi alışılmışın dışında bir nedense dikkatli olmalısınız. Hekiminizin önermediği bir şeyi yapmamalısınız.
Özet
Diş etinin çekilmesi sorunu, dişeti tedavileri ve dişeti operasyonlarına ek olarak kullanılan ilaçlar ve gargaralar ile düzeltilebilir bir problemdir. Diş etinizin çekilmesi gibi bir probleme sahipseniz mutlaka en kısa süre içerisinde bir diş hekiminden destek almalısınız. Çok fazla ağrınız varsa ağrıyı hafifletici diş macunları veya solüsyonlar kullanabilirsiniz.
Sağlıklı gülümsemeniz yolunuza ışık tutsun.
Dişeti Hastalıkları ve İmplantoloji Uzmanı – Dr. Hilal Selamet
